Wystawa Sztuki Cyrkowej
Przez długie dziesięciolecia Julinek był ogólnopolskim ośrodkiem sztuki cyrkowej o znaczeniu światowym. Julinek Park chroni to unikalne dziedzictwo i zaprasza swoich gości do zapoznania się z nim.
Tuż po II wojnie światowej państwo przejęło patronat nad sztuką cyrkową w Polsce, biorąc pod swoją kuratelę wszystkie zespoły cyrkowe. W kilka lat później powołano do istnienia w Julinku wyjątkową w skali globalnej stacjonarną Bazę Cyrkową. Ośrodek stał się nie tylko stałą centralą dla ekip cyrkowych działających w całej Polsce, ale również miejscem ich postojów i zimowania. Baza była przede wszystkim miejscem treningów artystów, ośrodkiem doskonalenia sztuki cyrkowej oraz miejscem tworzenia rekwizytów i sprzętu cyrkowego.
To tutaj powstała i istnieje do dziś Państwowa Szkoła Sztuki Cyrkowej. W ciągu 50 lat swojego istnienia szkoła wykształciła i wypuściła w świat ponad 370 artystów – mówi pan Janusz Sejbuk, kustosz Wystawy Sztuki Cyrkowej w Julinku, jedynego w Polsce i jednego z nielicznych w Europie muzeum prezentującego niezwykły świat cyrku.
Julinek Park obejmuje swoim obszarem to wszystko, co było słynną, unikalną Bazą Cyrkową. To dlatego właśnie to centrum rozrywki jako jedyne w Polsce jest pełne odniesień do świata cyrku, jego kultury, symboliki, sztuki i obyczajów. Duszą tego Parku jest właśnie Wystawa Sztuki Cyrkowej, a przewodnikiem po niej i znawcą jej najtajniejszych zakamarków jest właśnie kustosz, pan Janusz Sejbuk, artysta cyrkowy, świadek wielkości polskiego cyrku i jego transformacji po 1989 roku.
Przez długie dziesięciolecia Julinek był ośrodkiem sztuki i rozrywki cyrkowej o znaczeniu globalnym. To tutaj ściągali menadżerowie cyrków z całego świata, aby oglądać treningi i występy oraz zapraszać polskich artystów na areny wszystkich kontynentów. Szkoła oraz zachowane do dziś budynki ośrodka są świadectwem najwyższego poziomu polskiej sztuki cyrkowej oraz częścią naszego narodowego dziedzictwa, o którym warto wiedzieć i z którego także można być dumnym. Wszak sztuka cyrkowa – przy całej swojej lekkości i ulotności – to część kultury. Kultury popularnej, masowej, ludowej, dostępnej i zrozumiałej dla wszystkich, w tym dla dzieci. Jak podkreśla kustosz wystawy język sztuki cyrkowej jest językiem uniwersalnym, przemawiającym do każdego i dla każdego zrozumiałym niezależnie od jego własnej kultury i języka.
Polscy artyści występowali na wszystkich kontynentach i w wielu krajach (m.in. w Japonii, Chinach, Stanach Zjednoczonych, Ameryce Południowej), a w niemal każdym dużym europejskim cyrku grali polscy muzycy, których uważano za jednych z najlepszych na świecie. Przez dziesięciolecia istniała i cieszyła się najlepszą sławą marka o nazwie „Cyrk Polski”, a nasi artyści zdobywali laury na wszystkich branżowych festiwalach, w tym na dwóch najważniejszych: w Monte Carlo i na paryskim Festiwalu Cyrku Jutra.
Prywatyzacja polskiego cyrku, która nastąpiła w wyniku transformacji ustrojowej, doprowadziła do jego rozdrobnienia, a także do praktycznej likwidacji dawnej Bazy w Julinku, z dużą częścią jej zaplecza materialnego i artystycznego. Jedynym śladem dawnego państwowego patronatu nad sztuką cyrkową jest istniejąca do dzisiaj na terenie Parku Państwowa Szkoła Sztuki Cyrkowej. O skali upadku znaczenia polskiej sztuki cyrkowej niech świadczy to, że – jak mówi Janusz Sejbuk - w okresie największego rozkwitu w latach 60, XX wieku pracowało w naszym kraju ok. 600 artystów cyrkowych, dzisiaj pracuje w Polsce w tej branży kultury zaledwie 40 Polaków, co oznacza kilkunastokrotny spadek ich liczby. Symboliczne i smutne zarazem znaczenie ma fakt, że wprawdzie państwowa szkoła cyrkowa ma charakter artystyczny, ale władze nie uznają już osób kultywujących tę sztukę za artystów. Prowadzenie cyrku i występowanie w nim jest bowiem traktowane jak zwykła działalność gospodarcza.
Z budynków pozostałych po Bazie największe wrażenie robią: Mała i Duża Arena: dwa budynki w kształcie amfiteatrów, w których ćwiczono i występowano. W kompleksie tych budowli mieszkały m.in. dzikie zwierzęta występujące na arenach, np. słonie, lwy i tygrysy.
Właśnie w budynku Małej Areny znajdziemy Wystawę, w której zbiorach jest kilka tysięcy eksponatów. To największy ich zbiór w Polsce i jeden z najbardziej znaczących na świecie. Można tam obejrzeć plakaty, zdjęcia, publikacje, bukleciki (programy występów cyrkowych) a także wiele autentycznych strojów i rekwizytów. Wystawa dokumentuje historię polskiego cyrku od XIX wieku do czasów współczesnych. Znajdziemy tam także dokumenty obrazujące rozwój sztuki cyrkowej w wielu krajach świata, w tym cyrku radzieckiego, który u szczytu swojego największego rozwoju zatrudniał 8 tysięcy artystów.
Jednak w żadnym innym kraju europejskim środowisko cyrkowe nie dysponowało tak dużą i tak znaczącą artystycznie bazą, jak ta, która istniała przez 40 lat w Julinku. Wizyta w Julinek Park pozwala nam poznać to dziedzictwo, które przynosiło dobrą sławę naszemu krajowi i naszej kulturze we wszystkich zakątkach świata – jak podkreśla Janusz Sejbuk.
Zachęcamy do skorzystania z wirtualnego spaceru do Wystawie Sztuki Cyrkowej
Link: https://platforma.stowarzyszenierkik.pl/e-muzeum
